Harcerski Krzyż w hołdzie katowickim instruktorom 3
Redakcja i opracowanie tekstu – hm Elżbieta Tabacka-Wosińska
Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Terenowy Katowice< Katowice, 2023
„Idziemy w życie bez trwogi
samotni wśród ludu mas
i raz obranej już drogi
moc żadna nie zepchnie nas
Marsz naprzód nasza drużyno
w dół nigdy, lecz zawsze wzwyż.
Po latach które przeminą
harcerski zostanie krzyż”
Niniejsza publikacja jest kontynuacją pracy Harcerski krzyż w hołdzie katowickim Instruktorom i zawiera kolejne biogramy śp. Instruktorów zasłużonych dla rozwoju śląskiego harcerstwa.
…” Harcerski krzyż na grobie informuje przechodzących obok, że spoczywa tam osoba niezwykła. Osoba, która swoje życie, albo jego część, poświęciła innym, która zapisała się w historii zbiorowości lokalnej, w historii miasta, a niekiedy województwa. Osoba, której postać warto poznać i zapamiętać. Drużynowi i szczepowi mogą w ten sposób poszukać bohaterów swoich gawęd…”
Śląscy harcerze w walce o niepodleglość –
gawęda na ognisko
Opracowanie tekstu – hm Elżbieta Tabacka
Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Terenowy Katowice< Katowice, 2021
Broszurka zawiera wydrukowany tekst gawędy zaprezentowanej 3 września 2021 podczas ogniska pod Wieżą Spadochronową w parku im Tadeusza Kościuszki w Katowicach.
Ognisko poświęcone było 100-leciu powstania harcerstwa na Górnym Śląsku i roli jaka śląscy harcerze odegrali w walce o niepodległość, a więc w powstaniach śląskich, utrwalaniu polskości na Śląsku w okresie dwudziestolecia międzywojennego, w obronie śląskich miast we wrześniu 1939 roku i w konspiracji wojennej. W treści gawędy fakty historyczne zobrazowane zostały wspomnieniami uczestników wydarzeń, wypisami z kronik harcerskich, dokumentów.
Broszurka wydana została w ramach programu Małe FIO Śląskie lokalnie
Z dziejów rybnickiego harcerstwa 4 . Ośrodek obozowy ZHP Hufca Rybnik. Wapienica 1971-1996
Praca zbiorowa. Redakcja Elżbieta Soroczan, Zbigniew Soroczan
Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego Harcerskiego „Czuwaj”, Krąg Rybnik
wydawnictwo : Śląsk, Sp. z o.o. Wydawnictwo Naukowe, Katowice 2021
Szare namiotowe płótna łącza nas
i te jasne w słońcu, roześmiane dni,
cicho szumiący wonny górski las
i krzyż harcerski co na piersiach lśni
Książka opracowana i wydana z okazji 50-lecia powstania Ośrodka Harcerskiego w Wapienicy. Zawiera – … garść wspomnień zawartych w opisie jego powstania oraz zdjęciach …, przypomnienie kadry instruktorskiej, która z wielkim zaangażowaniem i oddaniem czuwała nad bezpieczeństwem uczestników obozu oraz wypełniała im czas wypoczynku ciekawymi zajęciami programowymi…
Z dziejów rybnickiego harcerstwa 3 . Okruchy pamięci.
Praca zbiorowa pod redakcją Elżbiety i Zbigniewa Soroczanów.
wydawca: Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Rybnik, 2019
„Umarłych wieczność dotąd trwa,
dokąd pamięcią się im płaci” Wisława Szymborska
Oddajemy w Wasze ręce trzecia część Z dziejów harcerstwa na Ziemi Rybnickiej, poświęconą zmarłym harcmistrzom i podharcmistrzom. Przechodząc cmentarnymi alejkami, zatrzymajmy się na chwilę przy ich mogiłach. To oni współtworzyli rybnicki hufiec i swą pracą dawali innym radość płynącą z harcerskiego życia. Zapalmy znicze i wspomnijmy Ich z nostalgią i serdecznym rozrzewnieniem. Nie umierają bowiem Ci, którzy pozostają w naszej pamięci.
Opracowanie otwierają karty poświęcone harcmistrzowi Józefowi Pukowcowi – bohaterowi Hufca Ziemi Rybnickiej, którego ciało zostało spalone w obozie zagłady w Oświęcimiu, a prochy nie doczekały godnego pochówku.
Elżbieta i Zbigniew Soroczanowie
Harcerski Krzyż w hołdzie katowickim instruktorom 2
praca zbiorowa pod redakcją hm Ewy Żurawskiej
wydawca – Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Terenowy Katowice, 2019
„Idziemy w życie bez trwogi
samotni wśród ludu mas
i raz obranej już drogi
moc żadna nie zepchnie nas”
Niniejsza publikacja jest kontynuacją pracy Harcerski krzyż w hołdzie katowickim Instruktorom i zawiera kolejne biogramy śp. Instruktorów zasłużonych dla rozwoju śląskiego harcerstwa. Jej powstanie zawdzięczamy życzliwości rodzin i wielu osób, które chciały podzielić się cennymi wspomnieniami oraz unikatowymi zdjęciami. Naszą intencją było ocalenie pamięci o katowickich Instruktorach i ich harcerskiej służbie: człowiekowi i Polsce, a przede wszystkim przypomnienie roli, jaką odegrali w wychowaniu młodego pokolenia.
We wszystkich wspomnieniach przewija się podziw dla Ich wierności tradycji harcerskiego patriotyzmu, ujmującej prostoty wzajemnych stosunków, miłości do ludzi i przyrody. Służyli takim wartościom, jak prawda, dobro i piękno w duchu harcerskiego humanizmu. Kształtowali postawy patriotyczne i obywatelskie kolejnych pokoleń zuchów i harcerzy, wskazując na obowiązki wynikające z Obietnicy i Przyrzeczenia. Byli niekwestionowanymi autorytetami, dając przykład odpowiedzialności, konsekwencji, przyjaźni i chęci służenia dobru wspólnemu.
Ewa Żurawska
Harcerskie kwatery w powiecie zawierciańskim
opracowanie: hm Henryk Górny, hm Bożena Latacz, hm Zdzisław Latacz
wydawca: Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Terenowy Zawiercie, 2018
….”Zapalmy znicz pamięci. Starsi młodszym, sobie nawzajem, przypomnijmy sylwetki instruktorów, którzy przed nie tak dawnymi laty, razem z nami prowadzili obozy, wygłaszali gawędy przy wieczornych ogniskach, organizowali zbiórki.
Czasem indywidualnie odwiedzamy harcerskie groby. Wspominamy naszych poprzedników na Zaduszkowych spotkaniach z nostalgią i zadumą, czasem jako tych, którzy nieśli i dawali radości i pogodę.”…
Harcerski Krzyż w hołdzie katowickim instruktorom
praca zbiorowa pod redakcją hm Ewy Żurawskiej
wydawca – Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Terenowy Katowice, 2018
…”Marsz naprzód nasza drużyno
w dół nigdy, lecz zawsze wzwyż.
Po latach które przeminą
harcerski zostanie krzyż”…
przypominają o służbie wiernej do ostatka”.
Z dziejów rybnickiego harcerstwa 2
Praca zbiorowa pod redakcja Elżbiety Soroczan i Zbigniewa Soroczana
wydawca: Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Rybnik, 2018
„Opowie siostra, powie brat
prostymi słowy,
kto jakie przeszedł drogi,
kto jaki znalazł ślad ….”
zamiast wstępu do książki słowa
Elżbiety i Zbigniewa Soroczanów
„Druhny i Druhowie!
Drodzy: Druhno i Druhu, siądziemy razem przy ognisku i w serdecznej gawędzie powspominajmy tych, których spotkaliśmy na harcerskim szlaku,
a którzy byli ważnymi postaciami w naszym życiu i w hufcu. Zapiszmy wspomnienia o ich pracy, pasjach, wspólnych przeżyciach. Może one przybliżą
je młodym instruktorom. Pozwolą dzieciom, wnukom, przyjaciołom bardziej poznać swoich bliskich – „zakręconych” harcerstwem przez całe życie.
W gawędzie nie zapomnijmy o tych, którzy kiedyś byli z nami, a powołani zostali na wieczną wartę. Już nigdy nie zasiądą z nami w blasku ognia i nie uścisną naszych dłoni we wspólnym kręgu.”
Ta książka to zapisane wspomnienia.
Ocalić od zapomnienia. Historia harcerstwa w Rydułtowach
wydawca – Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Terenowy Rudułtowy, 2016
”Pierwsza jest reprintem”Kroniki drużyn Harcerzy hufca rydułtowskiego za lata 1932-1934, z zachowana oryginalną stylistyką i pisownią,z niewielką korektą językową. Wnosi ona nie tylko historyczne, ważne informacje, ale i oddaje specyficzną atmosferę przeszłych czasów, ukazuje przede wszystkim ciekawe osobowości, które wywarły wielki wpływ na rozwój rydułtowskiego harcerstwa.
Druga cześć, to aktualnie spisana historia.”….
60.Rocznica reaktywowania ZHP
Broszura w oparcowaniu: hm Tomasz Huk, hm Andrzej Osajda, hm Czesław Surma,
hm Elżbieta Tabacka-Wosińska
Wydawca : Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj”
Broszura zawiera materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez SRH „Czuwaj” w listopadzie 2016 roku w Bibliotece Śląskiej w Katowicach.…”Efektem konferencji naukowej (…) jest także, a może przede wszystkim, która trafia oto do waszych rąk.
(…) Choć jest to niewielka objętościowo książeczka, ale dla nas instruktorów ZHP niezwykle ważne
i potrzebne źródło wiedzy o naszej tożsamości. Uczeni zajmujący się historią, myślimy nie tylko harcerstwa, ale też powojennych meandrów władzy i zarządzania, na pewno odkryją w niej wiele nieznanych sobie faktów.
Powołując się na słowa jednego z naszych wybitnych prelegentów, prof. Andrzeja Friszke, Zjazd Łódzki pokazał, że harcerze wychodząc ze spornych założeń, z różnych środowisk i pomysłów na przyszłe harcerstwo dogadali się, bo stać ich było na kompromis. Ten kompromis właśnie otworzył drogę do odrodzenia i odbudowy harcerstwa.”….
Z dziejów rybnickiego harcerstwa
Praca zbiorowa pod redakcja Elżbiety Soroczan i Zbigniewa Soroczana
wydawca: Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Rybnik 2013
” Szare namiotowe płótna łącza nas
I te jasne w słońcu roześmiane dni.
Cicho szumiący, wonny górski las
I krzyż harcerski, co na piersiach lśni.
Sztandar nas spaja rozrzewnienia łzą,
Przy nim serca mocniej zaczynają bić.
Nic nas nie zepchnie już na droga złą,
Wiemy jak trzeba po harcersku żyć.”
z okresu m międzywojennego oraz jednodniówka „Na posterunku” z 1938 roku.
Sporo miejsca poświęcono również bohaterowi rybnickiego hufca, harcmistrzowi Józefowi Pukowcowi, o imię którego instruktorzy hufca z lat siedemdziesiątych zabiegali przez lata, a starania te zostały uwieńczone sukcesem w 1982 roku.
Solą rybnickiego harcerstwa byli zawsze drużynowi – prawdziwi przewodnicy młodych ludzi na drodze harcerskiej służby oraz ich nauczyciele – kadra kształcąca, która przez dziesiątki lat, organizując kursy, do tych funkcji ich przygotowywała.
Główny rozdział poświęcony jest wszystkim harcmistrzyniom i harcmistrzom pełniącym od 1920 roku po dzień dzisiejszy służbę w szeregach korpusu instruktorskiego hufca. Notki biograficzne stanowią i ich służbie i dokonaniach.
Ostatnia cześć publikacji zawiera wykazy wszystkich osób, które zdobyły stopnie instruktorskie, od organizatora po harcmistrza, a w latach 1923 – 2012 pełniły w hufcu liczne funkcje.
Druhno, Druhu, Drogi Czytelniku! Jesteśmy pewni, że przeglądając książkę, (…)odnajdziesz na jej kartkach przyjaciół, krewnych, drużynowego, szczepowego lub komendanta , czego razem
z harcerskim „Czuwaj” Ci życzymy.
Autorzy
Wrośnięci w Śląski Beskid.
50 Lat Harcerskiej Akcji Klimczok
praca zbiorowa pod redakcją hm Andrzeja Osajdy i hm Czesława Surmy
wydawca: Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” i Komenda Chorągwi Śląskiej ZHP,
lipiec 2012
i młodą piersią chłonąć wiatr,
prężnymi stopy deptać góry
i palce ranić o szczyt Tatr.”…
Dziękujemy tym Druhnom i Druhom, którzy niezawodnie stanieli do tego pisarskiego i kronikarskiego zadania, współtworząc trwały i niezniszczalny, o czym dowodzą wieki, zapis książkowy o „Klimczoku”. Właściwie przez swoją syntezę jedyny taki i być może taki ostatni”…
Zamonit
lipiec 2011
…”Szlakiem Orlich Gniazd idziemy,
pieśń harcerską niesie wiatr.
Z wież zamkowych polskiej ziemi
patrzy na nas tysiąc lat.
A gdy przyjdzie zmierzch w ruinach
błądzą cienie dawnych dni,
niejednemu przypomina,
letnia noc rycerskie sny„…
(…) Naszą ambicją było, jak najwierniejsze przedstawienie warunków i okoliczności w jakich pojawił się i dojrzewał pomysł powołania do życia akcji obozowej, która łączyłaby Pracę i Wędrówkę na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej na rzecz tych, wówczas zaniedbanych terenów. Program i dorobek akcji, sposób kierowania nią, osiągnięcia i udział
hufców to zasadnicza część tego opracowania.”… (fragment Wstępu do książki)
Harcerstwo na Ziemi Rybnickiej w latach 1945-1990
Autorzy: Elżbieta Soroczan, Zbigniew Soroczan
Wydawca – Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Rybnik, wrzesień 2010
„…Od brzasku do brzasku
przez wioski i miasta,
prowadzi nas serca potrzeba.
W harcerskich mundurach
chodzimy po chmurach
I kocha nas ziemia i niebo…”
Gaworski „Harcerze”
„…w albumie znajdziemy (…) bogate kalendarium wydarzeń, wykaz statutowych władz hufca, ilustrowany zdjęciami rejestr wszystkich obozów stałych, wędrownych, kolonii zuchowych oraz rejsów i spływów wodnych organizowanych przez wszystkie środowiska i jednostki organizacyjne hufca. Odnajdziemy także tych, którzy dwukrotnie w tym okresie, tzn. w roku 1945 i 1956, tworzyli hufiec od nowa, a pełniąc w nim odpowiedzialne funkcje, zostali wyróżnieni licznymi odznaczeniami
i na trwale zapisali się w historii hufca. Zamieszczamy w publikacji wykaz drużyn, szczepów i środowisk, co pozwoli odnaleźć współczesnym drużynom swoje korzenie i ludzi, którzy je tworzyli (…) Album ten to pamięć, to historia hufca, która nie działa się sama z siebie. To głównie historia pisana ludźmi i ich dokonaniami. Ludźmi, których ukazujemy, bo na pamięć swą służba zasługują.
Z tym przesłaniem i harcerskim pozdrowieniem „Czuwaj!” przekazujemy album w Twoje ręce Czytelniku”.
Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Rybnik
100 lat w mundurze… Historia harcerstwa na Ziemi Zawierciańskiej 1917-2010
wydanie zbiorowe
Wydawnictwo Komendy Hufca Ziemi Zawierciańskiej i Kręgu terenowego SRH „Czuwaj”
w Zawierciu. 22 maja 2010.
Autorzy zadedykowali książkę Pionierom harcerstwa , kolejnym pokoleniom zuchów, harcerzy i instruktorów w Stulecie Związku Harcerstwa Polskiego na Ziemi Zawierciańskiej, a we wstępie zapisano: … Mamy ambicję podjęcia próby ocalenia od zapomnienia dziejów Związku Harcerstwa Polskiego na Ziemi Zawierciańskiej. Odeszli już Ci, którzy byli pionierami ruchu skautowego w Zawierciu, Łazach, Porębie, Siewierzu, Mierzęcicach, Włodowicach, Kroczycach, Pilicy, Żarnowcu, Ogrodzieńcu. Odchodzą kolejne pokolenia ludzi w harcerskich mundurach. Zabierają ze sobą przeżycia, wspomnienia, atmosferę minionych lat. Zachowały się jeszcze dokumenty w archiwach, zbiorach bibliotecznych i w rękach prywatnych. Sa prace magisterskie.
Część materiałów zgromadzono w działającym Hufcu Ziemi Zawierciańskiej. Nie ma jednak na dzień dzisiejszy, ani jednego krytycznego opracowania historii zawierciańskiego hufca.
Wypełnijmy te lukę. …
Fromborczycy
Publikacja wydana z okazji Zlotu Honorowych Obywateli Fromborka Chorągwi Śląskiej ZHP we wrześniu 2009 roku w Chorzowie, przez Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj”
i Chorągiew Śląska ZHP.
w latach 1966-1973.
„…Tysiące polskich dróg nas wiodło tu do celu
i na fromborski szlak wstępował każdy z nas.
Z przygodą za pan brat,
bo wierz nam przyjacielu,
przygodą praca jest
w tym mieście z dawnych lat…”
Z piosenki Księżyc i legenda, muz. J.Niedźwiecki, sł.J.Lisiecki
We wstępie autor napisał;
…”Dziś po latach na harcerską przygodę warto i należy jeszcze raz spojrzeć wnikliwie i przekazać następnym pokoleniom radość i dumę z działania dla dobra wspólnego. Z każdym rokiem maleje grupa „Fromborczyków” (….), ale pozostali, którzy jeszcze trwają, mają obowiązek przekazania wiedzy
o tej harcerskiej służbie”…
Kartki z historii sosnowieckiego Hufca ZHP 1908 – 2008
Praca zbiorowa pod red. dh hm Elżbiety Milki
Wydawca – Stowarzyszenie Ruchu Harcerskiego „Czuwaj” Krąg Terenowy w Sosnowcu, 2008
Książka opowiada o 90 latach historii Hufca ZHP Sosnowiec